Jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka? Jakie zmiany niesie za sobą nowelizacja przepisów prawnych?

Odpowiedzialności za długi spadkowe

Spadkobiercy odrzucając spadek lub zrzekając się dziedziczenia mogą uniknąć odpowiedzialności za długi spadkowe. Odrzucenie spadku następuje po śmierci spadkodawcy, natomiast zrzeczenie się dziedziczenia po zawarciu umowy ze spadkodawcą (za jego życia), której treścią jest zrzeczenie się praw do spadku.

Co w sytuacji, gdy spadkobierca odrzuca spadek?

Spadkobierca zostaje wyłączony od dziedziczenia. Traktuje się go tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Natomiast przypadający mu udział spadkowy, przypada teraz jego dzieciom w częściach równych. Odrzucenie spadku przez rodzica nie powoduje jednocześnie odrzucenia spadku przez dziecko.

Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka po nowelizacji przepisów

Nowelizacja art. 101 § 4 k.r.o., która weszła w życie z dniem 15.11.2023 r. zakłada, iż jeżeli dziecko zostało powołane do spadku wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to odrzucenie spadku w imieniu małoletniego przez rodzica nie będzie wymagało uzyskania uprzedniego zezwolenia Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich.

Zgoda sądu będzie niezbędna tylko w sytuacji tzw. konfliktu interesu, a więc w sytuacji, gdy: dziecko zostanie powołane do spadku obok rodzica, w przypadku braku porozumienia rodziców lub jeżeli inny zstępny rodziców tego dziecka przyjmuje spadek. W takich sytuacjach wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka należy złożyć od razu do sądu spadku (tj. Sądu Rejonowego Wydziału Cywilnego).

Obecnie, po nowelizacji rodzice, którzy sami odrzucili niekorzystny spadek, będą mogli odrzucić go również w imieniu swoich małoletnich dzieci. Dotychczas dla ważności odrzucenia takiego spadku konieczna była zgoda Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich uzyskana przez rodziców małoletniego spadkobiercy w terminie sześciu miesięcy. Teraz rodzice będą mogli bez zgody sądu odrzucić spadek w imieniu dziecka, o ile wcześniej sami go odrzucili.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku?

Do wniosku należy załączyć odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpis skrócony aktu urodzenia małoletniego, dokument potwierdzający odrzucenie spadku przez dorosłego spadkobiercę (np. orzeczenie sądu lub akt notarialny – protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku) oraz dowód uiszczenia opłaty sądowej od wniosku.

Opłata od wniosku o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka

W przypadku sądowego odrzucenia spadku opłata wynosi 100 zł.